Οδηγίες προς τους γονείς για την πρόληψη της ενδοσχολικής βίας
Τα παιδιά έχουν την τάση να ενοχλούν, να καταπιέζουν και να απορρίπτουν οποιοδήποτε παιδί αντιλαμβάνονται πως για κάποιο λόγο είναι σε θέση αδυναμίας. Συνήθως, την αρχή κάνει ένα παιδί που έχει τη θέση του αρχηγού στην ομάδα και οι άλλοι το ακολουθούν ή αποδέχονται τη συμπεριφορά του.
Ακόμα και τα κορίτσια, που σπάνια εκφράζουν επιθετικότητα με τη μορφή φυσικής βίας, μπορεί να είναι σκληρά, πληγώνοντας τους άλλους με τα λόγια ή ένα περιφρονητικό βλέμμα ή απλώς γυρνώντας την πλάτη τους.
Να θυμάσαι ότι επειδή το παιδί ίσως δεν σου πει ότι έχει πέσει θύμα αποκλεισμού ή εκφοβισμού, είναι σημαντικό να μπορείς να αναγνωρίσεις τα σημάδια, ιδιαίτερα αν έχεις παρατηρήσει ότι ξαφνικά απομονώνεται και προτιμά να παίζει μόνο του, δείχνει αγχωμένο κι άκεφο κάθε πρωί πριν φύγει για το σχολείο, βρίσκει δικαιολογίες για να μην πάει σχολείο, είναι οξύθυμο ή νευρικό.
Τι πρέπει να κάνετε:
• Ν’ αποφύγετε μια δραστική επέμβαση όπως αλλαγή σχολείου ή απειλητικό τόνο απέναντι στα άλλα παιδιά.
• Να ενημερώσετε τον εκπαιδευτικό και να συζητήσεις μαζί του για το αν πραγματικά υπάρχει πρόβλημα.
• Να το μάθετε πώς να βάζει μόνο του όρια στη συμπεριφορά των άλλων, όταν το ενοχλούν, με φράσεις όπως: «Άσε με ήσυχο» ή «Μην με ενοχλείς».
• Να ενισχύσετε τις φιλίες του με παιδιά από το σχολείο, φέρνοντάς τα πιο συχνά σε επαφή εκτός σχολείου.
• Να βοηθήσετε το παιδί σου να καταλάβει ότι δεν πειράζει αν δεν κερδίζει την αποδοχή όλων.
• Να το ενθαρρύνετε ν’ αποδεχτεί τις διαφορές ή τις ιδιαιτερότητές του και να καταλάβει ότι η μοναδικότητα του καθενός είναι ένα στοιχείο που του δίνει αξία.
• Να το ενθαρρύνετε να κάνει φίλους από διαφορετικούς κύκλους (οικογενειακοί φίλοι, γείτονες, συγγενικό περιβάλλον, κ.λπ.) κι όχι μόνο από το σχολείο.
• Να φροντίσετε να ξεκινήσει ένα ομαδικό σπορ, έτσι ώστε να νιώσει πώς είναι να είναι ενσωματωμένο σε ομάδα.
Πώς αλλιώς ως γονιός μπορείτε να βοηθήσετε:
Δώστε το καλό παράδειγμα στις σχέσεις σας με τους συγγενείς, το σύντροφό σας, τους φίλους σας, αποφεύγοντας κάθε μορφή βίας, ακόμα και τη λεκτική.
• Μην επιτρέπετε καμία μορφή βίας μέσα στο σπίτι ανάμεσα στα αδερφάκια.
• Παροτρύνετε τα μέλη της οικογένειας να μάθουν να παίρνουν σειρά, να μοιράζονται τα πράγματά τους, να συμμετέχουν στις δουλειές του σπιτιού, ανεξάρτητα από το φύλο τους.
• Άφηστε στο σπίτι κάποιο περιθώριο εξουσίας στο παιδί. Έτσι, θα αισθάνεται μικρότερη ανάγκη ν’ ασκεί εξουσία στ’ άλλα παιδιά.
• Έλεγξτε το τηλεοπτικό πρόγραμμα που βλέπουν και τα βιντεοπαιχνίδια που παίζουν τα παιδιά, εξαιρώντας εκείνα με σκηνές βίας.
• Ευαισθητοποιήστε το παιδί σας απέναντι σε άτομα που είναι σε θέση αδυναμίας, π.χ. άτομο με αναπηρία ή παιδί που έχει χτυπήσει, παροτρύνοντάς το να βοηθάει όπου μπορεί.
• Όταν το παιδί σας έρχεται αντιμέτωπο με αρνητικά συναισθήματα όπως θυμός, παροτρύνετέ το να συζητάει μαζί σας γι’ αυτά, έτσι ώστε να μάθει να τα εκτονώνει χωρίς να καταφεύγει στη βία.
• Αν είστε μάρτυρας διαπληκτισμού, δώστε συμπαράσταση στο θύμα, ακόμα κι αν δεν είναι το παιδί σας.
• Είναι επίσης σημαντικό το παιδί που πέφτει θύμα βίας ή εκφοβισμού να μιλά γι’ αυτό στους γονείς ή στον εκπαιδευτικό (συνήθως όμως δεν το κάνει). Είναι σημαντικό να καταλάβει ότι πρέπει να εμπιστεύεται αυτά τα πρόσωπα.
Ακόμα και τα κορίτσια, που σπάνια εκφράζουν επιθετικότητα με τη μορφή φυσικής βίας, μπορεί να είναι σκληρά, πληγώνοντας τους άλλους με τα λόγια ή ένα περιφρονητικό βλέμμα ή απλώς γυρνώντας την πλάτη τους.
Να θυμάσαι ότι επειδή το παιδί ίσως δεν σου πει ότι έχει πέσει θύμα αποκλεισμού ή εκφοβισμού, είναι σημαντικό να μπορείς να αναγνωρίσεις τα σημάδια, ιδιαίτερα αν έχεις παρατηρήσει ότι ξαφνικά απομονώνεται και προτιμά να παίζει μόνο του, δείχνει αγχωμένο κι άκεφο κάθε πρωί πριν φύγει για το σχολείο, βρίσκει δικαιολογίες για να μην πάει σχολείο, είναι οξύθυμο ή νευρικό.
Τι πρέπει να κάνετε:
• Ν’ αποφύγετε μια δραστική επέμβαση όπως αλλαγή σχολείου ή απειλητικό τόνο απέναντι στα άλλα παιδιά.
• Να ενημερώσετε τον εκπαιδευτικό και να συζητήσεις μαζί του για το αν πραγματικά υπάρχει πρόβλημα.
• Να το μάθετε πώς να βάζει μόνο του όρια στη συμπεριφορά των άλλων, όταν το ενοχλούν, με φράσεις όπως: «Άσε με ήσυχο» ή «Μην με ενοχλείς».
• Να ενισχύσετε τις φιλίες του με παιδιά από το σχολείο, φέρνοντάς τα πιο συχνά σε επαφή εκτός σχολείου.
• Να βοηθήσετε το παιδί σου να καταλάβει ότι δεν πειράζει αν δεν κερδίζει την αποδοχή όλων.
• Να το ενθαρρύνετε ν’ αποδεχτεί τις διαφορές ή τις ιδιαιτερότητές του και να καταλάβει ότι η μοναδικότητα του καθενός είναι ένα στοιχείο που του δίνει αξία.
• Να το ενθαρρύνετε να κάνει φίλους από διαφορετικούς κύκλους (οικογενειακοί φίλοι, γείτονες, συγγενικό περιβάλλον, κ.λπ.) κι όχι μόνο από το σχολείο.
• Να φροντίσετε να ξεκινήσει ένα ομαδικό σπορ, έτσι ώστε να νιώσει πώς είναι να είναι ενσωματωμένο σε ομάδα.
Πώς αλλιώς ως γονιός μπορείτε να βοηθήσετε:
Δώστε το καλό παράδειγμα στις σχέσεις σας με τους συγγενείς, το σύντροφό σας, τους φίλους σας, αποφεύγοντας κάθε μορφή βίας, ακόμα και τη λεκτική.
• Μην επιτρέπετε καμία μορφή βίας μέσα στο σπίτι ανάμεσα στα αδερφάκια.
• Παροτρύνετε τα μέλη της οικογένειας να μάθουν να παίρνουν σειρά, να μοιράζονται τα πράγματά τους, να συμμετέχουν στις δουλειές του σπιτιού, ανεξάρτητα από το φύλο τους.
• Άφηστε στο σπίτι κάποιο περιθώριο εξουσίας στο παιδί. Έτσι, θα αισθάνεται μικρότερη ανάγκη ν’ ασκεί εξουσία στ’ άλλα παιδιά.
• Έλεγξτε το τηλεοπτικό πρόγραμμα που βλέπουν και τα βιντεοπαιχνίδια που παίζουν τα παιδιά, εξαιρώντας εκείνα με σκηνές βίας.
• Ευαισθητοποιήστε το παιδί σας απέναντι σε άτομα που είναι σε θέση αδυναμίας, π.χ. άτομο με αναπηρία ή παιδί που έχει χτυπήσει, παροτρύνοντάς το να βοηθάει όπου μπορεί.
• Όταν το παιδί σας έρχεται αντιμέτωπο με αρνητικά συναισθήματα όπως θυμός, παροτρύνετέ το να συζητάει μαζί σας γι’ αυτά, έτσι ώστε να μάθει να τα εκτονώνει χωρίς να καταφεύγει στη βία.
• Αν είστε μάρτυρας διαπληκτισμού, δώστε συμπαράσταση στο θύμα, ακόμα κι αν δεν είναι το παιδί σας.
• Είναι επίσης σημαντικό το παιδί που πέφτει θύμα βίας ή εκφοβισμού να μιλά γι’ αυτό στους γονείς ή στον εκπαιδευτικό (συνήθως όμως δεν το κάνει). Είναι σημαντικό να καταλάβει ότι πρέπει να εμπιστεύεται αυτά τα πρόσωπα.
Οι παρακάτω οδηγίες είναι από το πρόγραμμα KiVa
